Garip Dışındaki Şiir

Garip hareketinin etkili olduğu yıllarda bu akımın çizgisi dışında kalan şairlerin bir kısmı eserlerinde metafizik eğilimler gösterirken diğer bir kısmı memleket edebiyatı anlayışını sürdürmüşlerdir. Bu şairlerden bazıları da halk ve divan edebiyatı geleneğinden yararlanarak geleneksel şiir ögelerini modern şiirin içinde bir malzeme olarak kullanıp yeniden yorumlamışlardır. Ancak bu şairlerin ortak yönü, şiiri Garipçiler kadar basitleştirmek istememeleri, gerek heceyi, gerek divan şiiri ögelerini kullanarak yeniliği sürdürmeleridir.


Fazıl Hüsnü Dağlarca (1914-2008): Türkçenin en üretken şairlerinden biridir. İlk şiirleri Varlık, Kültür Haftası, Yücel, Aile, Türk Dili gibi dergilerde yayımlandı. Vezinli ve kafiyeli bu ilk şiirlerinde Necip Fazıl etkisi görülür. Asıl ilgiyi, "Çocuk ve Allah (1940)" isimli ikinci kitabında görmüştür. Edebiyat eleştirmenlerince şiiri iki döneme ayrılan Dağlarca'nın ilk dönem şiirlerinde insanın evren karşısındaki şaşkınlığı, yalnızlık, korku vb duygusal yaklaşımlar ve genelde içe dönük bir tutum hakimdir. İkinci dönem şiirlerinde ise günlük hayatın sıkıntıları, toplumsal bozukluklar, destanlar dikkati çeker. Şiirlerinde konu çeşitliliği çok fazladır. Soyut kavramlar, tarihsel olaylar, toplumcu gerçekçi konular, Pir Sultan Abdal'dan Hiroşima'ya, Çanakkale'ye, hatta bilgisayar dünyasına kadar çağın insanını ilgilendiren her şey şiirlerinin konusu olmuştur. Konu çeşitliliği yanında biçim ve yapı çeşitliliği de Fazıl Hüsnü'nün şiirlerinde dikkati çeken diğer bir durumdur. Serbest, hece ve aruz ölçülerini kullanmış, hem lirik hem de epik türde şiirler kaleme almıştır. Nesir türünde de eserleri vardır.

Eserleri:
Şiir: Havaya Çizilen Dünya (1935), Çocuk ve Allah (1940), Çakır'ın Destanı (1945), Üç Şehitler Destanı (1949), Asu (1955), Hiroşima (1970), Yunus Emre'den Olmak (1981), Mustafa Kemal'in Kağnısı...
Nesir: İstanbul-Fetih Destanı (1953), Çanakkale Destanı (1965), Aylam-Hoolar-Vietnam Savaşımız...


Behçet Necatigil (1916-1979): Edebiyat öğretmeni olan Behçet Necatigil, 1930'ların ortasından itibaren yayımladığı şiirlerinde sürekli değişiklikler yaparak modern Türk şiiri içerisinde kendine özgü çizgisiyle yer edinmiştir. Varlık dergisinde yayımlanan ilk şiirlerinde Garip akımının etkisi görülür. 1963 yılında çıkardığı "Yaz Dönemi" isimli şiir kitabından sonra asıl kendi şiirini kurmuş, bu şiirlerinde dışa açılmaları, güçsüzler karşısındaki duyarlılığı lirik bir üslupla ele almıştır. Aynı zamanda "evler şairi" olarak anılan Necatigil, şiirlerinde kendi evinden başlayarak komşu evleri, sokağın diğer evlerini, diğer sokaktaki evleri ve böylece giderek genişleyen çevreyi, bu çevrenin sorunlarını anlatmıştır. Behçet Necatigil iyi bir Divan edebiyatı eğitimi almış olmasından dolayı, divan şiirinin mazmunlarını, fikirlerini, söyleyişlerini vb ögelerini kullanmıştır. Hatta bu üslupla yazdığı şiirlerini topladığı bir "divançe"si vardır. Hem hece ölçüsüyle hem de serbest ölçüyle şiirler yazan Necatigil'in şiir dışında radyo oyunu, inceleme, araştırma türlerinde eserleri vardır.

Eserleri:
Şiir: Kapalı Çarşı (1945), Çevre (1951), Eski Toprak (1956), Yaz Dönemi (1963), Divançe (1965), En/Cam (1970), İki Başına Yürümek (1968), Kareler Aklar (1975), Sevgilerde (1976)...
Araştırma-İnceleme: Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü, Edebiyatımızda Eserler Sözlüğü
Radyo Oyunu: Yıldızlara Bakmak, Üç Turunçlar, Gece Aşevi, Pencere


Hilmi Yavuz (1936-...): Gelenekten yararlanan bir başka şair olan Hilmi Yavuz, Divan edebiyatı ve halk edebiyatı ürünlerini şiirlerinde kullanmıştır. O, "sahih"lik kavramını şairliğin ölçütü olarak görmüş, gelenekten yararlanmayan şairlerin ne kadar büyük bir şair olursa olsun "sahih" olamayacağını savunmuştur. (Sahih: Doğru, gerçek) Şiirlerinde aynı zamanda halk hikayelerinden, mitolojiden ve tasavvuf kültüründen de yararlanmıştır.

Eserleri:
Şiir: Bakış Kuşu (1969), Bedreddin Üzerine Şiirler (1975), Yaz Şiirleri (1981), Zaman Şiirleri (1987), Ayna Şiirleri (1992), Akşam Şiirleri (1998), Yolculuk Şiirleri (2001), Büyü'sün Yaz (Toplu Şiirler, 2006).


Cahit Külebi (1917-1997): Edebiyat öğretmeni olan Cahit Külebi, öğretmenlikten sonra Milli Eğitim müfettişliği yapmıştır. Öğretmenlik yaptığı yıllarda Anadolu'yu tanımış, şiirlerinde Anadolu'yu işlemiş, Anadolu sevgisini kaleme almıştır. Temiz bir Türkçe ile yazdığı şiirlerinde gerçekçi bir anlayış hakimdir. Nesir türünde eserleri de mevcuttur.

Eserleri:
Şiir: Rüzgar (1949), Atatürk Kurtuluş Savaşı'nda (1952), Yeşeren Otlar (1954), Şiirler (1969), Sıkıntı ve Umut (1977), Güz Türküleri (1991), Bütün Şiirleri (1997)...
Anı: İçi Sevda Dolu Yolculuk (1986)
Nesir: Şiir Her Zaman (1985)
www.huseyinarasli.com

Cahit Zarifoğlu (1940-1987): Cumhuriyet dönemi Türk şiirinin en önemli şairlerinden birisidir. Şiir anlayışı bakımından Sezai Karakoç ve Necip Fazıl Kısakürek çizgisinde olan Zarifoğlu, şiirlerinde dinî hassasiyetini modern bir anlayışla dile getirmiş, destansı bir söyleyişle metafizik konulara yer vermiştir. Cahit Zarifoğlu, modern Türk şiirinin dilini ve hayal gücünü en çok zorlayan şairlerden birisidir. Şiir dışında hikaye, roman, deneme, tiyatro, günlük türlerinde de eserler vermiştir.

Eserleri:
Şiir: İşaret Çocukları (1967), Yedi Güzel Adam (1973), Menziller (1977), Korku ve Yakarış (1985)
Hikaye: İnsanlar, Hikayeler
Çocuk Hikayeleri: Serçekuş, Katıraslan, Ağaçkakanlar, Yürekdede ile Padişah, Motorlu Kuş...
Roman: Savaş Ritimleri, Ana
Deneme: Bir Değirmendir Bu Dünya, Zengin Hayaller Peşinde
Tiyatro: Sütçü İmam


Sabahattin Kudret Aksakal (1920-1993): İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü mezunu olan Sabahattin Kudret, şiirlerinde insanın evrendeki yeri, insan-doğa ilişkisi, insanın mutluluğu gibi felsefi konuları işlemiştir. Bir düşünceyi anlatmak için en güzel aracın şiir olduğuna inanmış, şiirlerinde biçime çok önem vermiş ve sade bir dil kullanmıştır. Şiir dışında hikaye ve oyun da yazmıştır.

Eserleri:
Şiir: Şarklı Kahve (1944), Duru Gök (1958, Eşik (1970), Çizgi (1976), Zamanlar (1982), Şiirler (1988), Buluşma (1990), Bir Resimde Atatürk...
Hikaye: Gazoz Ağacı, Yaralı Hayvan
Oyun: Şakacı (1952), Tersine Dönen Şemsiye (1958), Kral Üşümesi (1970), Önemli Adam (1983)...
Deneme: Geçmişle Gelecek (1978)