İSLAMÎ DÖNEM TÜRK EDEBİYATININ BAŞLANGICI
» Türklerin Müslümanlar ile ilk karşılaşmaları II. Halife Hz. Ömer zamanına rastlar. Ancak Müslüman Araplar ile iyi ilişkilerin kurulmaya başlanması Abbasiler döneminde olmuştur. 751 yılında Abbasiler ile Çinliler arasında gerçekleşen Talas Savaşı'nda Türkler Abbasiler ile birlikte Çinliler'e karşı savaştılar. Bu savaş Türk tarihi açısından bir dönüm noktası oldu. Abbasiler ile iyi ilişkiler kuran Türk boyları İslam dinini daha yakından tanıdılar.
» Türklerin kitleler halinde Müslüman olması 9. ve 10. yüzyıllarda gerçekleşmiştir. Talas Savaşı'ndan sonra Karluk, Oğuz ve Karahanlı Türkleri arasında İslamiyet hızla yayılmıştır. İslam dinini devlet olarak kabul eden ilk Türk devleti ise 10. yüzyılda Karahanlılar olmuştur.
» İslamiyet'in kabulünden sonra Türk kültür ve medeniyet hayatında da büyük değişiklikler oldu. Arapça ve Farsçanın etkisinin daha çok olduğu "Divan Edebiyatı" ile Türkçeden çok fazla uzaklaşmadan İslam kültürünü işleyen eserlerin verildiği "Halk Edebiyatı" meydana geldi.
» İslami dönem Türk edebiyatındaki eserler (11.-19. yüzyıl) Doğu Türkçesi ve Batı Türkçesi ile kaleme alındı. Doğuda Karahanlı (Hakaniye) Türkçesi ile eserler verilmeye başlandı. Daha sonra bu dil 13.-14. yüzyıllarda Harezm-Altınordu Türkçesi, 14.-16. yüzyıllarda ise Çağatayca olarak İslami Dönem Türk Edebiyatında kendini gösterdi. Batı Türkçesi (Oğuzca) de Azeri ve Anadolu lehçeleri olmak üzere iki koldan gelişimini sürdürdü.
Bu dönemin önde gelen şair ve yazarları ile eserleri şunlardır;
• Yusuf Has Hâcib → Kutadgu Bilig
• Kaşgarlı Mahmut → Divân-ı Lügâti't-Türk
• Edip Ahmed Yüknekî → Atabetü'l-Hakayık
• Hoca Ahmed Yesevî → Divan-ı Hikmet