Beş Hececiler (Hecenin 1. Kuşağı)

1911 yılında Genç Kalemler dergisinde başlayan Milli Edebiyat görüşleri, Ziya Gökalp'in etkisiyle 1914'ten itibaren bir grup genç şair tarafından uygulanmaya başladı. Bu şairler, Edebiyat-ı Cedide etkisinde kaleme aldıkları ilk şiirlerinde aruzu kullanıyorlardı. Ancak 1917'den sonra hece veznini dönemin Türk şiirinin hakim vezni haline getirdiler. Didaktik bir tarzda yazdıkları şiirlerinde sosyal konuları işlediler. "Hecenin Beş Şairi" veya yaygın olarak bilinen adlarıyla "Beş Hececiler" denilen bu şairler şunlardır; Orhan Seyfi Orhon (1890-1972), Halit Fahri Ozansoy (1891-1971), Yusuf Ziya Ortaç (1895-1967), Enis Behiç Koryürek (1892-1949),Faruk Nafiz Çamlıbel (1898-1973).
www.huseyinarasli.com


Faruk Nafiz Çamlıbel (1898-1973): İlk şiirlerinde aruzu kullanan, Tevfik Fikret ve Cenap Şehabettin etkisinde bireysel temalı şiirler yazan Faruk Nafiz, sonraki yıllarda Milli Edebiyat dairesine girmiştir. Birinci Dünya Savaşı yıllarından itibaren milli şiir anlayışından daha çok etkilenmiş, toplumsal konulara duyarlı davranmaya başlamıştır. Ancak onun şiirlerinin içeriğindeki asıl değişiklik, Anadolu'ya geçmesiyle gerçekleşir. Anadolu'daki gözlemlerinden edindiği intibalar, halk şiirine yönelmesine ve "memleket edebiyatı"nı başlatmasına sebep olur. 1926 yılında yazdığı "Sanat" adlı şiiriyle memleket edebiyatına yönelmiş, Anadolu'nun yazılmamış bir destan gibi sanatçının karşısında dururken başka arayışlara gerek olmadığını savunmuştur. Ünlü "Han Duvarları" adlı şiiri de Faruk Nafiz'i Cumhuriyet döneminin seçkin şairleri arasına yerleştirir. Şair, Milli Edebiyat dairesinde üç adet şiir kitabı yayımlamıştır; Şarkın Sultanları (1918), Dinle Neyden (1919), Gönülden Gönüle (1919).

Yusuf Ziya Ortaç (1895-1967): Yusuf Ziya, Şairler Derneği'nin kurucularındandır. Hece vezninin kullanılması ve olgunlaşması konusunda önemli katkılara sahip sanatçılardandır. Baştan sona hece ölçüsüyle yazdığı "Binnaz (1917)" adlı üç perdelik manzum tiyatro eseri vardır. Milli Edebiyat döneminde yayımlanan şiir kitapları; Akından Akına (1916), Cenk Ufukları (1917), Aşıklar Yolu (1919), Şen Kitap (1919), Şairin Duası (1919)

Orhan Seyfi Orhon (1890-1972): İlk şiir kitabı "Fırtına ve Kar (1919)"da aruz veznini kullanmıştır. İkinci şiir kitabı "Peri Kızıyla Çoban Hikayesi (1919)"ni hece ölçüsüyle yazmıştır. Mizah yazarlığı da yapan Orhan Seyfi, Yusuf Ziya Ortaç'la beraber "Akbaba" adlı mizah dergisini çıkarmıştır.

Halit Fahri Ozansoy (1891-1971): İlk şiirlerini Edebiyat-ı Cedide ve Fecr-i Ati etkisinde aruz vezniyle kaleme almıştır. Milli Edebiyat döneminin yayın organlarından "Yeni Mecmua" dergisinde yayımlanan hece ölçülü şiirleriyle meşhur olmuştur. 1918-1919 yılları arasında "Nedim" dergisini çıkarmış, ancak maddi imkansızlıklar nedeniyle derginin yayın hayatı kısa sürmüştür. Şiirlerinde daha çok bireysel konuları işlemiştir.

Enis Behiç Koryürek (1892-1949): Başlangıçta aruz veznini kullanan sanatçı, Ziya Gökalp'le tanıştıktan sonra hece veznini kullanmaya başlamıştır. Türk tarihinden ilham alarak yazdığı destansı şiirlerle ve milli duyguları işleyen kahramanlık şiirleriyle Milli Edebiyat şiirine önemli katkılar yapmıştır.

Araştıran ve yazan: Hüseyin Araslı.