Bereketli Topraklar Üzerine (Orhan Kemal)

Roman incelemesi

• Orhan Kemal, Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı’nda toplumcu gerçekçi anlayışı benimseyen yazarlar arasındadır.

• Romanda, tarımda makineleşmenin 1950’li yıllarda Çukurova ve çevresinde meydana getirdiği değişimler, emek-sermaye ve ırgat-ağa ilişkisi, köylü-şehirli farkı; Anadolu’da çalışmak için bir kasabadan Çukurova’ya gelen üç arkadaşın yaşadığı sıkıntılar çerçevesinde anlatılmıştır.

• Eserde; gerek doğup büyüdüğü ortamı para kazanmak amacıyla geride bırakıp şehre gelen fabrika işçilerinin kötü yaşam koşulları gerekse Çukurova tarlalarının acımasız ortamı hareketli tasvirlerle canlandırılır.

• Sosyal gerçeklerin; ırgatların kişiliği üzerinden insan gerçeğiyle birlikte uyumlu bir biçimde verilişi, insanların içinde yaşadıkları şartlarla bağlantılı olarak ele alınışı, ayrıntıların ustalıkla değerlendirilişi eserde dikkat çeken başlıca unsurlardır.

• Romanda Köse Hasan, İflahsızın Yusuf ve Pehlivan Ali’nin kişiliğinde; bilinçsiz ırgatların, işçilerin zor çalışma şartlarında karşılaştıkları sömürü ve zorluklar gerçekçi bir tutumla anlatılmıştır.

• Eserde Ali’nin; ekmeğini kazanmak için üstünde çalıştığı “patoz”, işçilere soluk aldırmazken ve hatta Ali’nin canına mâl olurken patronun zenginleştiği bir sistemin de simgesi olmuştur.

• Toplumun belli bir kesiminin sözcülüğünü üstlenen roman, “patoz” karşısındaki çaresiz, bilinçsiz,zayıf insanı yansıtırken okura da iletmek istediği mesajı vermektedir.

• Eserde kişilerin konuşmaları hem akıcılığı sağlayan hem de gerçekliğin oluşmasında kullanılan önemli bir öge olmuştur. Orhan Kemal bu eserinde kişileri yöresel ağızla konuşturup buna uygun kelime ve cümle yapılarına yer vermiştir.