Saf Şiir (Öz Şiir) Anlayışı

Ahmet Haşim'in şiir anlayışı, Türk edebiyatında saf (öz) şiirin öncüsü kabul edilir. Haşim'in "Piyale" isimli kitabının başında yer alan "Şiir Hakkında Bazı Mülahazalar" adlı yazısı, edebiyatımızda saf şiir eğilimini başlatır. Ahmet Haşim bu yazısında şiirin anlaşılmak için yazılmadığını, "sözle musikî arasında sözden ziyade musikîye yakın" bir ara-dil olduğunu belirtir. Dönemin etkili dergilerinden olan ve Cumhuriyet Dönemi Türk şiirinin ilk kuşaklarını etkileyen bir yayın organı olan "Dergah dergisi" saf (öz) şiir anlayışını savunmuştur.


Saf (Öz) Şiir Anlayışının Özellikleri:

• Bu anlayışı benimseyen şairlere göre şiir, nesir gibi didaktik (öğretici) bir özellik taşımaktan ziyade insanın estetik duygularına hitap etmeli, duyulmak ve hissedilmek için lirik bir tarzda yazılmalıdır.

• Bu anlayışın şairlerine göre sanat bir biçim (form) sorunudur. Önemli olan iyi ve güzel şiir yazmaktır.

• Öz şiir anlayışında şiir her türlü siyasi ve ideolojik görüşten uzak tutulmuştur.

• Dilde sadeleşmeye önem verilmiştir.

• Öz şiir mensupları hayali (düşsel) ve ferdi (bireysel) olmaya önem vermişlerdir.

• Şiiri soylu bir sanat olarak kabul etmişlerdir.

• Biçimde ve özde titiz davranmışlardır. www.huseyinarasli.com

• Fransız sembolizminin etkisinde kalmışlardır.



TEMSİLCİLERİ:

► Ahmet Haşim: Ahmet Haşim, Fecr-i Ati topluluğunun en önemli şairi ve yazarıdır. Arap asıllı olan sanatçı, 1884 yılında Bağdat'ta doğmuştur. Henüz sekiz yaşındayken annesini kaybetmiş, bu sebeple karamsar bir ruh hâline bürünmüş, sıkıntılı bir çocukluk yaşamıştır. 1895 yılında geldiği İstanbul'da, Galatasaray Sultanî'sinde tahsiline devam etmiş, ancak çevresine uyum sağlayamamış, içine kapanıp topluluklardan kaçmıştır.

» devamını okumak için tıklayın


► Yahya Kemal Beyatlı: Yahya Kemal'in şiir estetiği çağdaş Batı şiiriyle divan şiirinin yeni bir sentezinden oluşur. Bu sentezi ustalıkla uygulayan Yahya Kemal, aruz veznini Türkçede başarılı bir şekilde kullanmış, aruzu ve divan edebiyatı nazım şekillerini kullanarak modern şiirler kaleme almıştır. Tek bir şiirini hece ölçüsüyle yazmıştır. Bu şiir, 11'li hece ölçüsüyle yazdığı "Ok" şiiridir.

» devamını okumak için tıklayın


► Necip Fazıl Kısakürek: Necip Fazıl; gerek şiirlerindeki tasavvufî duyarlılık, gerek saf (öz) şiir anlayışına dahil ettiği etkili duyuş tarzı, gerek hece vezni ritmini zirveye taşıması, gerekse aksiyoner kişiliği bakımından Cumhuriyet döneminin seksenlere kadar ilgiyi üzerinde en çok toplayan ismidir. İlk şiirlerini tahsil hayatında yazmaya başlamıştır. 1924-1925 yıllarında öğrenim için ikamet ettiği Paris'te başıboş hayatı ve kumar tutkusu yüzünden parasız kalır.

» devamını okumak için tıklayın


► Ahmet Hamdi Tanpınar: Ahmet Hamdi Tanpınar Cumhuriyetin ilk yıllarında öğretmenliğe başlamış bir şair, aynı zamanda roman ve öykü yazarı, çevirmen, makale yazarı, deneme yazarı ve edebiyat tarihçisidir. TBMM'de bir dönem Maraş milletvekilliği de yapmıştır. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nde öğrenci iken Yahya Kemal'den ders almış ve ondan çok etkilenmiştir. İlk şiirlerinde Ahmet Haşim'in sembolist şiirlerinin izleri görülür.

» devamını okumak için tıklayın


► Ahmet Muhip Dıranas: Şair ve oyun yazarıdır. 19. Yüzyıl Fransız sembolist şairlerinden Baudelaire ve Rimbaud'dan etkilenmiş, Fransız sembolizmiyle Türk şiirini başarılı bir şekilde kaynaştırmıştır. Şiirlerinde aşk, insanın ruh dünyası gibi vb bireysel konuları işlemiştir. Meşhur şiirleri; Fahriye Abla, Kar, Olvido, Serenad, Ağrı...

Eserleri:
Şiir: Şiirler
Oyun: Gölgeler, O Böyle İstemezdi


► Cahit Sıtkı Tarancı: Cumhuriyet dönemi Türk şiirinin öncü şairlerinden olan Cahit Sıtkı Tarancı, ünlü "Otuz Beş Yaş" şiirinin şairidir. Şiirlerinde ölüm, aşk, fani hayat gibi bireysel temaları kullanmıştır. Estetik bir anlayış ve ustaca bir söyleyişle yazdığı şiirlerinde biçime, ahenge ve kafiyeye önem vermiştir. Hece ölçüsünü kullanmış, Romantizm ve sembolizm akımlarından etkilenmiştir.
www.huseyinarasli.com
Eserleri:
Şiir: Otuz Beş Yaş, Ömrümde Sükût, Düşten Güzel, Sonrası
Mektup: Ziya'ya Mektuplar


► Asaf Halet Çelebi: Kendine has bir şiir anlayışı olan Asaf Halet, gençliğinde divan şiirinden etkilenmiş, gazel ve rubailer kaleme almıştır. Daha sonra bundan vazgeçip Batı şiirine yönelmiş, serbest ölçü kullanmıştır. Şiirlerinde eski Doğu medeniyetinden (İran, Hindistan...), İslam tasavvufundan temalar kullanmış, böylelikle şiire yeni bir söyleyiş getirmiştir. Soyut (mücerret) şiir anlayışıyla kendisinden sonra gelen nesli etkilemiştir.

Eserleri:
Şiir: He, Lâmelif, Om Mani Padme Hum


► YEDİ MEŞALECİLER (Saf Şiir Anlayışını Benimseyen Topluluk): 1928 yılında "Yedi Meşale" adlı ortak bir kitap çıkararak ortaya çıkan bu grup, Cumhuriyet döneminin ilk edebiyat topluluğu olarak kabul edilir. Memleket edebiyatı anlayışına bir tepki olarak ve "Ayşe, Fatma edebiyatı" istemediklerini belirterek dikkatleri çeken bu genç şairler, mısralarında ince bir duyarlılık göstermişler, dış dünyayı bir ressamın dikkatiyle yorumlamışlardır. Fransız sembolistleri ile parnasyenlerinden etkilenmişler, ayrıca Necip Fazıl'ın ve Ahmet Haşim'in etkisinde kalmışlardır.

» devamını okumak için tıklayın