Türklerin İslam Medeniyetine Katkıları

Dini İlimler: Türkler din ilimlerinde önemli çalışmalar yaparak ve eserler vererek İslam medeniyetine katkıda bulunmuşlardır. En önemli örnekler;
www.huseyinarasli.com
» Tefsir ilminde Zemahşeri (eseri: Keşşaf)

» Hadis ilminde Buhari (eseri: Sahih-i Buhari), Tirmizi, Nesai

» Fıkıh ilminde İmam-ı Azam Ebu Hanife

» Kelam ilminde Maturidi

» Tasavvuf ilminde Mevlana, Yunus Emre, Ahmed Yesevi...
www.huseyinarasli.com

Edebiyat: Türkler İslam'ı kabul ettikten sonra Türkçe, Arapça ve Farsça dillerinde pek çok ve meşhur eserler yazmışlardır. Ayrıca İslam edebiyatına yeni türlerin girmesini sağlamışlardır.

Türk-İslam edebiyatının ilk örnekleri:

» Kutadgu Bilig (Yusuf Has Hacib),

» Divan-ı Lügatit Türk (Kaşgarlı Mahmud).

Türk-İslam edebiyatında katkısı olan en önemli şair ve yazarlar ise şunlardır: Mevlana (mesnevi), Ali Şir Nevai (muhakemetül lügateyn, hazâinül meâni), Edip Ahmet Yükneki (atabetül hakayık), Fuzuli (leyla vü mecnun), Süleyman Çelebi (mevlid-i şerif), Yunus Emre, Ahmet Yesevi, Hacı Bektaş Veli, Karacaoğlan, Kaygusuz Abdal, Baki, Nedim, Nabi, Şeyh Galip.


Musikî: İslam musikisinin gelişmesinde Türklerin çok büyük katkısı vardır. Bu konuda ilk ciddi eseri, kendisi bir Türk olan Farabi yazmıştır. Ayrıca Itri, Dede Efendi, III. Selim, Hacı Arif Bey gibi şahsiyetler de İslam musikisinin en seçkin eserlerini ortaya koymuşlardır.


Mimari: Türkler İslam mimarisinin gelişmesine çok büyük katkılar sağlamışlar ve özgün eserler kazandırmışlardır. En seçkin örnekler; İstanbul'daki Süleymaniye ve Sultanahmet camileri, III. Ahmet çeşmesi, Edirne Selimiye Camii, Bursa Ulu Camii, Sivas Gök Medrese, Konya Alaaddin Camii, Hindistan Tac Mahal. Ünlü Türk mimarı Mimar Sinan da yaptığı mükemmel eserleriyle İslam mimarisinde en ön sıralarda yerini almıştır. www.huseyinarasli.com


Sanat: Türkler sanat alanında İslam medeniyetine çok hizmet etmişler, inançlarını sanat eserlerine yansıtmışlar, hat, tezhip, minyatür, ebru sanatlarının doğup gelişmesini sağlamışlar ve bu sanat dallarında önemli eserler ortaya koymuşlardır.


Hat (Hüsn-ü Hat): Güzel yazı sanatı demektir. Kur'an ayetlerinin hat sanatıyla yazılmasını ifade eder. Bu sanat dalıyla uğraşanlara "hattat" denir. Şeyh Hamdullah, Hafız Osman, İzzet Efendi, Mustafa Rakım, Hamit Aytaç önemli Türk hattatlardandır. "Kur'an Mekke'de nâzil oldu (indirildi), Mısır'da okuındu, İstanbul'da yazıldı." sözü, Türklerin hat sanatındaki ustalıklarını belirtir.


Tezhip: Süsleme sanatı demektir. Mimaride, levhalarda, kitap süslemelerinde kullanılır. Osmanlılar zamanında en güzel örnekleri verilmiştir. Özellikle Kur'an-ı Kerim süslemeleri, cami duvarlarının, mihrap ve minberlerin süslemeleri bu sanatla yapılmıştır. www.huseyinarasli.com


Minyatür: Işık, gölge ve derinliği yansıtmayan küçük ve renkli resim sanatına denir. Daha çok eski el yazması kitaplarda kullanılmıştır. Osmanlılar zamanında en parlak devrini yaşamıştır.
www.huseyinarasli.com

Ebru: Kitre denilen bir madde ile yoğunlaştırılmış su üzerinde özel hazırlanmış boyalarla meydana getirilmiş desenlerin kağıda aktarılması şeklinde yapılan süsleme sanatıdır. Müslüman Türk sanatçılar ebru sanatını kullanarak elde ettikleri muhteşem desenler üzerine hat ile ayet ve hadisler yazmışlar, bu iki sanat dalını kullanarak çok güzel eserler ortaya koymuşlardır.