KONFÜÇYANİZM:
• Çin'de yaygındır.
• Konfüçyüs'ün (M.Ö. 551-479) görüş ve düşünceleri doğrultusunda ortaya çıkmıştır.
• Bilge bir kişi olan Konfüçyüs, genç yaşından itibaren dersler vermeye, öğrenci yetiştirmeye başlamıştır.
• Bir süre de memurluk yapmış, sonra görevinden ayrılıp Çin ülkesini dolaşmış, gittiği yerlerde erdemli davranışlar ve Çin uygarlığının canlandırılması üzerine konuşmalar yaparak halkı aydınlatmaya çalışmıştır.
• Konfüçyanizm genel olarak tek tanrı inancına dayalıdır.
• Tanrı, her şeyi yaratan, yöneten ve ibadet edilmeye layık olan Tien'dir.
• Konfüçyanizm'de erdemli davranışlar sergileyerek ahlaki olgunluğa erişmek çok önemlidir.
• Beş Klasik ve Dört Kitap adındaki kutsal metinleri, Konfüçyüs öldükten sonra onun görüşleri bir araya toplanarak oluşturulmuştur.
Beş Klasik: Değişiklikler Kitabı, Tarih Kitabı, Şiirler Kitabı, Törenler Kitabı, İlkbahar ve Sonbahar Vakayinameleri.
Dört Kitap: Konfüçyüs'ün Konuşmaları, Mensiyus'un Sözleri, Orta Yol Doktrini, Büyük Bilgi.
TAOİZM:
• Çin'de yaygındır. www.huseyinarasli.com
• Kurucusu, M.Ö. 6. yüzyılda yaşamış Lao Tse (ihtiyar bilge)'dir.
• Taoizm genel olarak tek tanrı inancına dayalı olup Tao kavramı üzerine kurulmuştur.
• Tao ezeli ve ebedidir, tek gerçektir, tam anlamıyla bilinemez, ancak düşünce yoluyla kavranabilir.
• Taozim'de ruhun ölümsüz olduğuna, iyi bir hayat yaşayan kişilerin ruhlarının Tao ile birlikte olacağına inanılır.
• Cennet, cehennem, ahiret inancı yoktur.
• Ahlaki ilkelere çok önem verilir. Bu sebeple kişi Tao'nun öğretilerine bağlı kalmalı, erdemli davranışlar sergilemeye çalışmalıdır.
• Tao-Te-King (Tao ve Fazilet), Taozim'in kutsal kitabı sayılır.
ŞİNTOİZM:
• Japonya'da yaygın olan milli bir dindir.
• Çok tanrılı inanç sistemine sahiptir. Güneş, ay, rüzgar, nehir, fırtına vb doğa olaylarının her birinin ayrı bir tanrı olduğuna inanılır ve bunlara tapınmaya önem verilir.
• Tanrıların en büyüğünün Güneş Tanrısı Amaterasu olduğuna inanılır.
• Bu dinde ataların ruhlarına da çok önem verilir. Ruhların yaşadığına inanılarak evde onlara ayrı bir köşe tahsis edilir, yiyecek bırakılır.
• Şintoistler diğer dinlere karşı son derece hoşgörülüdür.
• Belirli bir kutsal kitabı yoktur. Sözlü olarak aktarılan Kojiki ve Nihangi adlarında kutsal vakayinameleri vardır.
• Şintoizm'de ibadet sade ve basittir. Elini, yüzünü, ayaklarını yıkayan bir şintoist tapınağa gider ve dua eder.