Cumhuriyet Dönemi Nesir: Fıkra

Güncel, sosyal ve siyasi konularda yazılan fıkralar, gazete ve dergilerin belirli bir köşesinde yayımlanır. Edebiyatımızda fıkra türünün ilk başarılı örneğini Ahmet Rasim vermiştir. Cumhuriyet döneminde gazete fıkrası hem gazetenin gelişimiyle, hem de makalenin gelişimiyle paralel yürümüştür. Gazetelerde özellikle son yıllarda makale ve fıkraları birbirinden ayırmayan "başyazı" veya "köşe yazısı" gibi kavramlar tercih edilmeye başlanmıştır. Günümüzde gazete ve dergilerde bu türde hemen hemen her gün yazılar yayımlanmaktadır.


Cumhuriyet Dönemi Fıkra Yazarları ve Eserlerine Örnekler

Ahmet Rasim (1864-1932): Eşkâl-i Zaman (1918), Gülüp Ağladıklarım (1924), Muharrir Bu Ya (1926) isimli eserlerinde dönemin çeşitli gazete ve dergilerinde yazmış olduğu fıkralarını, denemelerini ve sohbetlerini bir araya getirmiştir.

Falih Rıfkı Atay (1894-1971): Hâkimiyet-i Milliye, Ulus, Cumhuriyet, Milliyet ve Dünya gazetelerinde fıkralar yazmıştır.

Arif Nihat Asya (1904-1975): Değişik gazete ve dergilerde yayımlanmış fıkraları Kanatlar ve Gagalar (1945), Enikli Kapı-Top Sesleri (1964), Terazi Kendini Tartamaz (1967), Tehdit Mektupları (1967), Onlar Bu Dilden Anlarlar (1970), Aramak ve Söyleyememek (1976), Ayın Aynasında (1976) ve Kubbeler (1976) isimli kitaplarında toplanmıştır.  www.huseyinarasli.com

Refik Halit Karay (1888-1965): Bir İçim Su (1931), Bir Avuç Saçma (1937), İlk Adım (1941), Üç Nesil Üç Hayat (1943), Makyajlı Kadın (1943), Tanrıya Şikayet (1944) isimli eserlerinde siyasi ağırlıklı fıkraları bulunmaktadır.

Orhan Seyfi Orhon (1890-1972): Fiskeler (1922), Dün Bugün Yarın (1943), Kulaktan Kulağa (1943) isimli eserlerinde fıkraları bulunmaktadır.

Ahmet Kabaklı (1924-2001): Müslüman Türkiye (1970), Mabet ve Millet (1970), Bürokrasi ve Biz (1976), Sohbetler (1987) isimli eserlerinde fıkraları bulunmaktadır.

Fıkra örneği: Piyasa Yükselirken - Ahmet Rasim, "Muharrir Bu Ya"dan.