Mezheplerin Farklı Olmasının Nedenleri

İnsanın Yapısından Yaynaklanan Sebepler: Her insanın düşünce yapısı, ilgileri, ihtiyaçları, yetenekleri vb farklıdır. Bu farklılık Allah'ın bize verdiği akıl ve düşünce yeteneğinden kaynaklanır. Bu durum İslam alimlerinin dini konularda farklı yorumlar sergilemesine yol açmıştır.
www.huseyinarasli.com

Sosyal Sebepler: Toplumlar sürekli değişim ve gelişim içindedirler. Örneğin insanoğlu tarım toplumundan sanayi toplumuna, oradan da teknoloji toplumuna geçiş yapmıştır. Bunun yanında savaş, doğal afet, siyasi kriz vb unsurlar toplumların sosyal yapılarını etkilemiştir. Bu değişimler insanların düşünceleri, olaylara bakışı üzerinde etki oluşturmuştur.


Kültürel Sebepler: Her toplumun benzer yanları olduğu gibi, örf, adet ve kültür bakımından farklı yönleri de vardır. Müctehidler (mezhep kurucuları) Kur'an ve sünneti yorumlarken (ictihad ederken) yaşadıkları toplumun özelliklerini, kültürünü, adetlerini, örfünü İslam'ın özüne aykırı olmayacak şekilde ictihadlarına (yorumlarına) yansıtmış olabilirler.


Coğrafi Sebepler: Fetihlerle birlikte İslam coğrafyası genişledi. Önceden Arap yarımadasının sıcak çöl ikliminde yaşanan Müslümanlık, Hindistan'ın yağmur ormanlarına, Orta Asya'nın sert iklimine, Akdeniz'in sahil bölgelerine ve değişik iklim bölgelerine taşındı. Bu durum farklı coğrafyalarda İslam'ın uygulamaya yönelik alanlarında farklı yorumların ortaya çıkmasına sebep olmuştur.


Siyasi Sebepler: İslam tarihinde özellikle Dört Halife dönemindeki bazı olaylar (kimin halife olacağı, Cemel vak'ası, Sıffîn savaşı) Müslümanlar arasında görüş ayrılıklarına yol açmış, bu durum farklı siyasi mezheplerin doğmasına yol açmıştır.
www.huseyinarasli.com

Dinî Metinlerden Kaynaklanan Sebepler: Kur'an'da ve hadislerde geçen bazı metinler kapalılık arzeder. Örneğin Kur'an'da müteşabih ayetler vardır. Bu ayetler tek başına anlaşılması zor olan, anlamak için başka delillere ihtiyaç duyulan ayetlerdir. Bu gibi ayetlerde niyeti bozuk olanlar fitne çıkarmışlar, İslam alimleri onların fitnelerine karşı görüşler sunmuşlardır. Böylelikle farklı yorumlar, mezhepler ortaya çıkmıştır.

10. sınıf 5. ünite diğer konular için tıklayın ›